آیا ایلان ماسک یک حقه‌باز است؟
آیا ایلان ماسک یک حقه‌باز است؟
بازار رمزارز یکی از بازارهای مالی می‌باشد ولی تفاوت اصلی بین بازار رمزارز و بازارهای مالی در این است که بازار رمزارزها به‌شدت تحت‌تأثیر افراد مشهور و اخبار قرار دارد، مثلاً کافی است که یک نفر مثل ایلان ماسک در خصوص رمزارزها صحبتی کند تا تنش جدی در این بازار به وجود بیاید.
ایلان ماسک کیست؟
ایلان ماسک بنیان‌گذار کمپانی اسپیس ایکس، یکی از طرفداران بسیار مشهور بازار رمزارزها به‌ویژه بیت‌کوین و دوج‌کوین است.
این سلبریتی حوزه فناوری در سال 2019 برای اولین‌بار درباره ارزهای دیجیتال این‌طور نظر داد: «زمانی که من وارد بازار رمزارزها شدم، توییتر شده بود پاتوقی برای کلاهبرداری با بیت‌کوین و اتریوم، من هم یک توییت نوشتم: «شما هم می‌خواهید بیت‌کوین بخرید»، به‌خاطر همین یک توییت حساب کاربری من مسدود شد».
مدیرعامل تسلا این را نیز گفته بود: من فکر می‌کنم که بیت‌کوین ساختار بسیار هوشمندانه‌ای دارد و مطمئن نیستم که استقبال از بیت‌کوین برای تسلا خوب است یا بد ولی ما به دنبال استفاده از فناوری‌هایی هستیم که از انرژی‌های پایدار استفاده کند و یکی از مشکلات مهمی که رمزارزها دارند این است که برای انجام محاسبات ریاضی خود احتیاج به انرژی زیادی دارد ولی چاره‌ای نیست چراکه پول کاغذی به‌زودی منسوخ می‌شود و رمزارزها راه بهتری برای معامله هستند.
بعد از گذشت چند ماه دوباره ایلان ماسک در رسانه‌ها پیدا شد و این بار در خصوص دوج‌کوین نظر داد و او گفت: این رمزارز می‌تواند به رمزارز موردعلاقه من تبدیل شود چراکه خیلی رمزارز باحالیه!
به نظر می‌رسید داستان ایلان ماسک و دوج‌کوین ادامه دارد و پیوند این دو بسیار عمیق است، تا جایی که ایلان ماسک در جولای 2020 تصویری عجیب در مورد دوج‌کوین در توییتر خود منتشر کرد و این تصویر نشان‌دهنده این بود که دوج‌کوین مثل طوفان لرزه بر اندام سیستم اقتصادی دنیا انداخته و به‌زودی آن را با خاک یکسان می‌کند.
نکته جالب اینکه این توییت در آن زمان هیچ اثر مثبتی در بازار دوج‌کوین نگذاشت و حتی قیمت در آن هفته کمی پایین نیز آمده بود.
مایکل سیلور، مدیرعامل شرکت مارکو استراتژی به یکی از توییت‌های ایلان ماسک پاسخ داد: اگر دوست‌داری 100 میلیارد دلار به جیب سهام‌داران خود سود برسانی دلار را از ترازنامه تسلا حذف کن و بیت‌کوین را جایگزین آن کن و همه شرکت‌ها به همین سمت حرکت خواهند کرد و در نتیجه افزایش تقاضا، ارزش آن 100 میلیارد دلار به یک تریلیون دلار خواهد رسید.
در همین زمان ایلان ماسک در بیوی توییتر خود #bitcoin را اضافه کرد و گفت: این کار اجتناب‌ناپذیر است و نمی‌توانستم کار دیگری انجام دهم.
مثلاً به تصویر پایین دقت کنید، در شرایطی که بیت‌کوین در حال دست‌وپنجه نرم کردن با مثلث شدید قیمتی است و در عمل در حال افت خیلی زیاد قرار دارد و همه در حال تحلیل بعدازاین مثلث هستند، با زیرکی هرچه‌تمام‌تر در توییتر خود از بیت‌کوین نام می‌برد و بعد از آن با یک انفجار قیمتی نمودار از این مثلث به سمت بالا خارج می‌شود و خیلی ناگهانی رشد می‌کند و اصطلاحاً قیمت آن سر به فک می‌کشد و در حدود چند ساعت قیمت بیت‌کوین از 30 هزار دلار عبور و از 32 هزار دلار به 38 هزار دلار رشد می‌کند.
هرچند این انفجار قیمتی به‌سرعت خاموش شد و قیمت به محدوده 33 هزار دلار برگشت ولی این افزایش قیمت در بازار رمزارزها به “کندل ایلان ماسک” معروف شد ولی بعضی‌ها آن را مغلطه ایلان ماسک یا Elon fake out می‌دانند و عملاً بعدازاین جریان شیب افت قیمت بیت‌کوین به افزایش قیمت آن تغییر موضع می‌دهد.
این واکنش بزرگ‌ترین و پررنگ‌ترین بازار ارزهای دیجیتال نسبت به اظهارنظرهای ایلان ماسک درباره ارزهای دیجیتال بود و از آن به بعد همه ایلان ماسک را به‌عنوان یک چهره حامی رمزارزها می‌دانند و خود او در کلاب‌هاوس و توییتر حامی بیت‌کوین معرفی می‌کند و در یکی از جلسات خود گفت: «من فکر می‌کنم همه مردم در حال پذیرش بیت‌کوین هستند».
البته برخی از اظهارنظرهای ایلان ماسک درباره رمزارزها دارای تناقض است، مثلاً او در کلاب‌هاوس اعلام می‌کند: «من دوهفته‌ای هست که در خصوص دوج‌کوین برخی شوخی‌ها را انجام می‌دهم ولی این‌ها همه در حد شوخی است».
با فروکش کردن آتش رشد قیمت بیت‌کوین، این رمزارز بار دیگر در سراشیبی سقوط قرار می‌گیرد و از 58 هزار دلار به 52 هزار دلار می‌رسد و در همین بین ایلان ماسک اعلام می‌کند: یک ونیم میلیارد دلار بیت‌کوین خریده است و از این به بعد افراد می‌توانند با پرداخت بیت‌کوین خودروهای تسلا را خریداری کنند و بعدازاین خبر، دوباره بیت‌کوین در کانال صعودی قرار می‌گیرد و قیمت را به حداکثر خود رساند یعنی هر بیت‌کوین 64 هزار دلار
تا اینجای ماجرا همه چیز خوب و رضایت‌مند است ولی نکته کار اینجا است که خرید بیت‌کوین توسط تسلا مدت‌ها قبل از روند صعودی بیت‌کوین اتفاق افتاد یعنی در دسامبر سال 2020، هرچند نمی‌توان فهمید که این موضوع اتفاقی بوده و یا اینکه با برنامه‌ریزی خاص و از قبل رخ‌داده است ولی این‌طور به نظر می‌رسد که همه اخبار ایلان ماسک در نقطه عطف مهم نمودار قیمت بیت‌کوین منتشر شده است و اگر این‌طور باشد آیا ایلان ماسک و تیم تحلیل او از این نقاط باخبر بوده‌اند؟ یا اگر سوال را به روش دیگری مطرح کنیم، حرف‌های ایلان ماسک روی این افزایش‌ها اثر گذاشته است و یا اینکه او برای اینکه سیطره خود را بر بازار نشان دهد در آستانه افزایش قیمت‌ها اظهارنظر می‌کرده است تا علت این افزایش‌ها را به نفع خود تغییر دهد؟
بیت‌کوین به دلیل استفاده از الگوریتم ریاضی اثبات کار، انرژی زیادی برای استخراج صرف می‌کند، هرچند این مسئله موضوع جدیدی نیست و همیشه ماینرها به دنبال راه‌حل‌هایی برای کاهش مصرف انرژی و هزینه‌های خود هستند، با این حال در روز 12 می تسلا ناگهان اعلام می‌کند که دیگر از بیت‌کوین برای معاملات خود استفاده نمی‌کند.
درعین‌حال تسلا دست به هیچ‌کدام از بیت‌کوین‌های خود نمی‌زند و قصد فروش بیت‌کوین‌های خود را ندارد و نکته‌ای باعث تعجب می‌شود این است که این توییت در اولین روز روند نزولی بیت‌کوین از محدوده 57 هزار دلار تا زیر 30 هزار دلار پست شد تا تلخ‌ترین روزهای بیت‌کوین برای سرمایه‌گذاران رقم بخورد.
ایلان ماسک علت این تصمیم را مصرف بالای انرژی برای استخراج بیت‌کوین اعلام کرد و گفت: «ما به دنبال رمزارزهایی هستیم که کمتر از یک درصد بیت‌کوین انرژی مصرف کند»
حال سوال این است که آیا قبلاً ایلان ماسک از میزان مصرف انرژی بیت‌کوین مطلع نبوده است یا مشاوران او از احتمال ریزش قریب‌الوقوع این رمزارز به وی اطلاعی نداده بودند؟
انتقادهای او به بیت‌کوین به این نکته متوقف نمی‌شود و سه روز بعد در یک برنامه تصویری اعلام می‌کند: «بیت‌کوین خیلی متمرکز است و در عمل توسط شرکت‌های بزرگ استخراج کنترل می‌شود، مثلاً یک معدن زغال‌سنگ در چین دچار آب‌گرفتگی می‌شود و نرخ هر بیت‌کوین 35درصد کاهش پیدا می‌کند، به نظر شما این نشان‌دهنده غیرمتمرکز بوده است؟»
یکی از کاربران معروف توییتر به نام مک کورمک، همان روز از ایلان ماسک می‌پرسد: «جریانی که شما شروع کردی برای مردم قابل‌درک نیست، واقعاً این حرف‌های شما جدی است یا شوخی؟ تکلیف ما را مشخص کن، اینکه برای بیت‌کوین برخی حرف‌های ضدونقیض می‌زنی و بعد از دوج‌کوین خرید می‌کنی آیا شوخی است؟ یا خود به این کارها اعتقاد داری؟» و ماسک در جواب به او می‌گوید: «این کارهای شما فقط باعث این می‌شود که من کل سرمایه خود را به سمت بازار دوج منتقل کنم!».
این جریان به همین‌جا ختم نمی‌شود و یکی دیگر از کاربران توییتر خطاب به ایلان ماسک می‌گوید: «تعجب نمی‌کنید که چرا مردم ناراضی هستند.» و ایلان ماسک برای حل این مسئله می‌گوید: «تسلا هنوز هیچ یک از بیت‌کوین‌های خود را نفروخته است.»
این بار ولی این پاسخ ماهرانه او هیچ تأثیری بر روی روند نزولی بیت‌کوین نمی‌گذارد و از آن طرف مصرف بالای بیت‌کوین به‌عنوان یک دغدغه تمامی شرکت‌ها را به این فکر وامی‌دارد که این مشکل را حل کنند.
جالب است بدانید که ادامه افزایش استخراج بیت‌کوین باعث افزایش گرمای کره زمین تا 2 درجه سانتیگراد در 30 الی 60 سال آینده است اما حرکت به سمت انرژی‌های سبز برای به‌صرفه کردن استخراج مثل انرژی خورشیدی، باد و آتش‌فشان این مسئله را به‌صورت خودکار منتفی می‌کند و این در حالی است که کاهش مصرف انرژی توسط سایر صنعت‌ها و حتی بانک‌ها به دلیل نیاز به تجهیزات ایمنی ساختمان‌ها، نیروی انسانی، حمل‌ونقل و غیره غیرممکن است.
مسئله دیگر آنکه کل اکوسیستم بیت‌کوین به‌اندازه یک کشور کوچک مثل آرژانتین انرژی مصرف می‌کند یعنی بین 110 تا 130 ترابایت، اما نکته جالب‌تر اینکه میزان مصرف انرژی بانک‌ها به‌مراتب بیشتر از این مقدار است، یعنی حدود 260 ترابایت بر ساعت می‌باشد، برای درک بهتر این نکته توجه کنید؛ کل رایانه‌های، مانیتورها و دستگاه‌های قهوه‌ساز در آمریکا در حالت آماده‌به‌کار (Stand by) یعنی وقتی که فقط به پریز برق متصل هستند، انرژی بیشتری نسبت به بیت‌کوین مصرف می‌کنند.
در اوج روزهای روند ریزشی بیت‌کوین، قرار شد ایلان ماسک به همراه جک دورسی، مدیرعامل توییتر و کتی وود، مدیرعامل شرکت آرک اینوست، در یک گفت‌وگوی تلویزیونی شرکت کنند تا آن زمان قیمت بیت‌کوین حدود 30 هزار دلار بود که کارشناسان معتقد بودند که احتمال دارد قیمت به زیر 25 هزار دلار و یا حتی 20 هزار دلار نیز برسد، اما چند ساعت قبل از این برنامه بیت‌کوین شروع به رشد کردن می‌کنند و ایلان ماسک نیز در همان موقع عکس توییتر خود را تغییر می‌دهد و همین مسئله باعث رشد بیشتر دوج‌کوین می‌شود.
ماسک در این مناظره جز اینکه تأکید می‌کند هنوز طرف‌دار و حامی بیت‌کوین است و می‌گوید: «چیزی که نباید فراموش کنیم این است که بیت‌کوین از الگوریتم گواه اثبات کار استفاده می‌کند و این الگوریتم به انرژی زیادی احتیاج دارد و این اصلاً برای محیط‌زیست خوب نیست».
ماسک در این مناظره دست به افشاگری می‌زند و می‌گوید: «شخصاً مقداری بیت‌کوین، اتریوم و دوج‌کوین نگهداری می‌کنم» و البته شواهد زیادی هم وجود دارد که ثابت می‌کند که ماسک صاحب بزرگ‌ترین کیف پول دوج‌کوین است.
او همچنین در خصوص اینکه چرا هنوز بیت‌کوین نگهداری می‌کند گفت: «اگر قیمت بیت‌کوین پایین بیاید من نیز ضرر می‌کنم پس ممکن است که بیت‌کوین را کار کنم ولی از بازار آن کناره‌گیری نمی‌کنم.»
مناظره تمام می‌شود و بازار جان تازه‌ای می‌گیرد ولی دقیقاً روز بعد از مناظره یکی از خبرنگارهای بلومبرگ یک خبر فوری اعلام می‌کند: «تسلا در زمینی به وسعت 300 هزارمتر مربع در نوادا بزرگ‌ترین مزرعه استخراج بیت‌کوین خورشیدی را راه‌اندازی می‌کند.»
بعد از خوانش این اطلاعات می‌توان فهمید که ثروتمندترین فرد جهان دقیقاً می‌داند که چه می‌کند و از اصلی‌ترین ابزار او نیز توییتر است.
صفحه توییتر ایلان ماسک 2 برابر رئیس‌جمهور آمریکا دنبال‌کننده دارد یعنی حدود 60 میلیون نفر، او علاوه بر بازار رمزارز، درباره سهام شرکت‌های مختلف نیز توییت می‌زند، از شبکه اجتماعی سیگنال گرفته تا وب‌سایت اتسی یا گیم استاک و کلاب‌هاوس همگی وقتی مورد حمایت توییت‌های او قرار می‌گیرند رشد چندین درصدی سهام را تجربه می‌کنند.
این‌طور که به نظر می‌رسد توییت‌ها و صحبت‌های او بر روی افکارعمومی تأثیر به سزایی دارد و یک اظهارنظر وی قیمت سهام هر شرکتی را بالا و پایین می‌کند و می‌توان گفت او از پشت پرده بسیاری از خبرهای پشت پرده رمزارزها باخبر است و یا حتی به‌وجودآورنده بسیاری از اتفاقات است.
حسن ضیایی، پژوهشگر حوزه اقتصاد
دیدگاهتان را بنویسید